Spoiny są bardzo ważnym elementem konstrukcji stalowych. Jest to najczęściej wykorzystywana metoda połączenia ze sobą metali w budownictwie. Bardzo ważne jest to, aby tego rodzaju konstrukcje były niezwykle wytrzymałe i trwałe, ponieważ to na nich opiera się cały budynek.
Co to są badania nieniszczące?
Jak sama nazwa wskazuje, badania nieniszczące NDT (z ang. Non-Destructive Testing), mają za zadanie sprawdzenie oraz zweryfikowanie stanu istniejących konstrukcji i w oparciu o to sporządzenie prognozy odnoszącej się do jej trwałości, oceny jakości wykonania i bezpiecznego użytkowania. W skład NDT wchodzi wiele badań, dzięki którym można ustalić parametry oraz szczegółowy opis fizyczny badanego materiału na każdym etapie jej produkcji. Skąd nazwa badania „nieniszczące”? Są to bowiem metody, które nie wpływają na zdolności wytrzymałościowe ani eksploatacyjne badanych konstrukcji, czyli w żaden sposób nie uszkadzają próbki, w odróżnieniu od badań niszczących. Przeprowadzaniem badań NDT zajmuje się Laboratorium Badań Nieniszczących DRACO, mające swoją siedzibę w Gdańsku.
Wizualna ocena spoin i inne metody badań NDT
Badania wizualne, w skrócie VT (z ang. Visual Testing), to jedna z podstawowych technik badań nieniszczących, wykonywana na różnych etapach produkcji konstrukcji stalowych, na przykład przed przystąpieniem do spawania, w jego trakcie oraz tuż po jego zakończeniu. Metoda ta pozwala na wykrywanie dużych nieciągłości powierzchniowych, takich jak pęknięcia spawalnicze czy braki przetopu lub wady kształtu elementów.
W wielu wypadkach jest to jedyna możliwa forma przeprowadzania analizy spoin. Co prawda wykrycie tego rodzaju nieprawidłowości pozwala na zaoszczędzenie dużej ilości czasu, jednak do oceny spoin nie powinno się wykorzystywać tylko tej jednej metody, bez połączenia z innymi. Jest to bowiem tylko swego rodzaju badanie wstępne, a wykrywa jedynie duże powierzchniowe nieciągłości. Przy zastosowaniu tylko tej techniki, bez wspomagania ze strony innych, nigdy nie mamy pewności, czy spoina jest w stu procentach sprawna, czy nie wystąpił jej defekt na innych poziomach.
Dlatego tak ważne jest, aby prócz badania wizualnego, poddać spoinę również innym analizom. DRACO zajmuje się także przeprowadzaniem badań techniką magnetyczno-proszkową, której celem jest nie tylko wykrywanie nieciągłości powierzchniowych, ale również tych znajdujących się pod powierzchnią spoiny, które są w równym stopniu, a nawet jeszcze bardziej niebezpieczne, bo niewidoczne. Tego rodzaju nieciągłości wizualna ocena nie jest w stanie wykryć. Nieciągłości te może odkryć także metoda ultradźwiękowa, zanalizować może nie tylko obiekty poddawane spawaniu, ale również walcowaniu, odlewaniu czy lutowaniu. Ta metoda pozwala na dokładne określenie typu wady, jej wymiarów oraz lokalizacji. Jest ona szybka, a jej cena jest niższa w porównaniu z kosztami innej metody, jaką jest badanie radiograficzne.
Wizualna ocena spoin jest tylko wstępnym, nie do końca wiarygodnym badaniem, po którym powinny nastąpić inne, mające za zadanie analizę nie tylko powierzchni materiału, ale również tego, co znajduje się pod nią. Pamiętajmy, że technika VT wykryje tylko największe nieciągnięcia, a nie te mniejsze, które również są niebezpieczne.
